دلیل اختلاف فتاوا
پرسش:اگردین یکی وقرآن یکی است چرااختلاف فتواوجوددارد؟
پاسخ:1-یکی ازعوامل اختلاف فتوا برداشت مختلف مراجع ازیک روایت است به عنوان نمونه امام معصوم درروایتی به صورت کلی فرموده (اگرسفرمقدمه شغل باشدنمازتمام است) مراجع معظم تقلید دراینکه این روایت ازامام معصوم رسیده شک ندارند امابه عنوان مثال (درباره شکسته یاکامل بودن نمازمحصل ودانشجو )اختلاف فتوایشان به خاطراختلاف دیدگاهشان درباره شغل بودن یانبودن تحصیل است اگرخودشمامرجع بودیدتحصیل راشغل میدانستیدیامقدمه رسیدن به شغلی مثل پزشکی معلمی.....می دانستید؟برای همین برخی مراجع نمازمحصل راکامل می دانندچون اوراشاغل می دانندوبرخی شکسته می دانندواوراشاغل نمی دانند
2-گاهی یک راوی ازنظرمرجعی قابل قبول است وازنظرمرجع دیگرقابل قبول نیست لذاروایت اودرنظراین مرجع مردوداست.به عنوان مثال اگرشخصی به شمابگوید درفلان خیابان تصادفی رخ داده ودونفرجان باخته اند ودرهمین حین برادرشماکه مورداعتمادشماست بگویدمن خودم تصادف رادیدم ویک نفرجان باخته بودحرف کدام اینهابرای شمااطمینان آوراست مسلما برادرتان .ممکن است برای دومرجع هم چنین اتفاقی رخ بدهدیعنی دراینکه این راوی قابل قبول است یاآن راوی اختلاف دارندکه منجربه اختلاف فتوامی شود
3-دشمنان تشیع روایات جعلی رادرلابلای کتب شیعه قراردادندکه خودسبب شد علماگاهی نتوانند روایت صحیح راازغیرصحیح تشخیص دهندکه این امرنیزگاهی منجربه اختلاف فتوامی شود
4-دردوران خفقان که تدریس فقه شیعه ممنوع بوده گاهی ائمه وحتی علماء برای اینکه حاکمان زمان متوجه فعالیت دینی آنها نشوندتقیه کرده فتوایی شبیه فتوای اهل سنت می داده اندوبرخی راویان به علت اینکه نمی دانستندامام دراین سخن تقیه کرده سخن امام رانقل می کردندوآیندگان تصورمی کردندفتوای حقیقی امام همین روایت است درحالیکه اینگونه نبوده
5-باتمام این حرفها ائمه ماپیش بینی این مسائل راکرده وفرموده اند همه مقلدین همه مراجع باعمل به فتوای مرجعشان به تکلیف خودعمل کرده اند